Pojęcie wyłączników nadprądowych laikom może nic nie mówić, aczkolwiek każdy z nas spotkał się z tymi urządzeniami we własnym domu. Potocznie nazywamy je korkami, bezpiecznikami, eskami. Niezależnie od stosowanej nomenklatury zasada działania jest jedna — zabezpieczenie obwodów elektrycznych przed zwarciami i przeciążeniami.
Podział wyłączników nadmiarowoprądowych
Znajdujące się na rynku wyłączniki nadprądowe dzielimy na kilka rodzajów, ze względu na szybkość, z jaką zadziałają w odpowiedzi na przepływające przez nie prąd o odpowiednim natężeniu:
- typ A — działają natychmiast po przepłynięciu przez nie prądu o natężeniu 1,13-1,45 A, są rzadko spotykane, służą do zabezpieczenia urządzeń szczególnie wrażliwych na skoki mocy,
- typ B — najpowszechniej stosowany rodzaj, spotyka się go w mieszkaniach i lokalach użytkowych, gdzie moc nie przekracza kilku kW, służy do zabezpieczenia urządzeń AGD i RTV, obwodów oświetleniowych i gniazdkowych, działa z pewnym opóźnieniem
- typ C — najczęściej spotykany w przemyśle, gdzie służy do zabezpieczenia urządzeń wymagających dużych prądów rozruchowych, również wykazuje pewne opóźnienie w uruchomieniu,
- typ D — stosowany w rozwiązaniach wybitnie przemysłowych, do zabezpieczenia takich urządzeń jak generatory czy turbiny, załącza się po upływie pewnego czasu.
W przypadku wszystkich wyłączników nadmiarowoprądowych, natężenie, które powoduje ich uruchomienie, wynosi 1,13-1,45 A. Z kolei wystąpienie zwarcia na obwodzie przekłada się na zadziałanie wyłącznika, niezależnie od tego, czy jest to typ A, czy inny.
Ogólna charakterystyka
Oferta wyłączników dostępnych na rynku jest bardzo szeroka. Generalnie pracują one na napięciu do 440 V i prądzie do 125 A. Każdy model ma szerokość zgodną z unijnymi normami, wynoszącą 17,7 mm w przypadku pojedynczego modułu. W dolnej oraz górnej części wyłącznika znajdują się zaciski śrubowe służące do przyłączenia przewodu odpływowego i zasilającego. Z przodu natomiast znajduje się dźwignia napędowa włączająca napięcie w obwodzie chronionym przez aparat.
Różni producenci mają w swojej ofercie wyłączniki nadprądowe z 1, 2, 3 lub 4 biegunami i ewentualnie neutralnym torem prądowym. Znajdują się w nich również wyzwalacze termiczne i elektromagnetyczne.
Dobór i montaż odpowiedniego modelu
Zgodnie z normami wyłączniki muszą być tak dobrane, aby zapewnić bezpieczeństwo instalacji elektrycznej, umożliwić sprawne działanie i zapobiec ewentualnym zwarciom i przeciążeniom. Jak to zrobić? Przede wszystkim czytając to, co jest napisane na przednim panelu wyłączników. Znajduje się tam jego typ, charakterystyka, prąd znamionowy oraz napięcie.
Wyłączniki nadmiarowoprądowe mają mocowania do szyny DIN 35. Pojedynczy podzespół można zamontować bez konieczności demontażu całej grupy. Na każdym urządzeniu jest rozrysowany odpowiedni schemat, jak należy go podłączyć oraz jego podstawowe parametry. Zaciski mocujące są odpowiednio dopasowane do zaślepek, co przekłada się na zwiększenie bezpieczeństwa w trakcie użytkowania całego urządzenia.
