Wapno nawozowe, od wieków wykorzystywane w rolnictwie i ogrodnictwie, jest nieodłącznym elementem procesu poprawy jakości gleby i wzrostu plonów. Jego uniwersalność sprawia, że jest to substancja niezastąpiona zarówno na rozległych polach uprawnych, jak i w przydomowych ogrodach. W tym artykule przyjrzymy się bliżej różnym rodzajom wapna nawozowego oraz jego zastosowaniu w rolnictwie i ogrodnictwie, analizując korzyści, metody stosowania oraz wpływ na zdrowie roślin i glebę.
Wapno nawozowe – rodzaje i charakterystyka
Wapno nawozowe jest naturalną kopaliną, pozyskiwaną w wyniku zmielenia skał wapiennych. Stosowane w rolnictwie, w tym w gospodarstwach ekologicznych i w ogrodach do odkwaszania gleby i przywracania jej prawidłowego pH.
Wapno nawozowe występuje w kilku odmianach, jako:
- wapno magnezowe, które zawiera węglan wapnia i węglan magnezu,
- wapno węglanowe, z wysoką zawartością węglanu wapnia,
- wapno palone,
- wapno gaszone.
Wapno magnezowe i węglanowe to świetny, nawóz pochodzenia naturalnego, stosowany w uprawach rolnych, w ogrodnictwie, a także przy pielęgnacji zieleni miejskiej.
Wapno palone ma postać proszku. Powstaje w wyniku prażenia i wypalania kruszywa i skał wapiennych w specjalnych piecach. Jest używane głównie w budownictwie, m.in. do zapraw murarskich i tynkarskich. Stosuje się je też w rolnictwie do odkwaszania gleb i zwiększania plonów. Jest mniej skuteczne od wapna nawozowego, ponieważ dłużej się rozkłada w glebie i może zawierać domieszkę szkodliwych związków chemicznych.
Wapno gaszone, inaczej lasowane, powstaje w wyniku reakcji chemicznej między sproszkowanym wapnem a wodą. Używane jest w ogrodnictwie do zabezpieczania pni drzew, a także w budownictwie dróg, domów i przy remontach, m. in. do odgrzybiania, osuszania i malowania powierzchni.
W rolnictwie ekologicznym dozwolone jest tylko używanie certyfikowanych nawozów wapniowych.
Wpływ wapna nawozowego na jakość gleby i wzrost roślin
Wapno nawozowe w ogrodnictwie to doskonały sposób na odkwaszenie gleby i zwiększenie plonów. Wapnowanie ogranicza wzrost chwastów i występowanie larw i pędraków owadów, które żerują w glebie i podgryzają korzenie roślin.
Wapno nawozowe z wysoką zawartością magnezu, jest niezbędne do wzrostu i plonowania roślin, wymagających tego właśnie pierwiastka. Stosuje się je na uprawy warzyw i ziół, przy czym jedno wapnowanie wystarczy na kilka sezonów. Korzyści z wapna nawozowego dla roślin jest mnóstwo. Magnez poprawia strukturę korzeni i wybarwienie części naziemnych, dlatego jest składnikiem jesiennych nawozów, które sypiemy pod rośliny ozdobne i na trawniki, aby zahamować wegetację i przygotować je do okresu zimowania. Dzięki wapiennym nawozom magnezowym rośliny łatwiej znoszą mrozy, wiatry i zimową suszę, gdy brakuje pokrywy śnieżnej.
Wapno nawozowe węglanowe doskonale sprawdza się w dostarczaniu wapnia zbożom i wielkoobszarowym uprawnym rolnym, zwłaszcza pszenicy, kukurydzy i buraków cukrowych. Węglanowe wapno nawozowe zwiększa też wysokość plonów na uprawach krzewów owocowych, sadów owocowych i na plantacjach truskawek.
Wapno nawozowe a pH gleby
Jak stosować wapno nawozowe w ogrodzie? Przede wszystkim przed wapnowaniem należy zbadać pH gleby i ustalić, czy wymaga ona odkwaszenia. Zaleca się też oddanie próbek gleby do profesjonalnego laboratorium, które sprawdzi, jakie pierwiastki są obecne, w jakim stężeniu, a jakich trzeba glebie dostarczyć. Na tej podstawie łatwiej jest zaplanować rodzaj i ilość niezbędnych nawozów. Wapnowanie podnosi odczyn gleby i wprowadza środowisko zasadowe. Warto jednak pamiętać, że zbyt wysoki odczyn pH powoduje zahamowanie wzrostu roślin i niskie plony. Dlatego nie można przesadzić z ilością nawozów wapiennych.
Ogólne zasady są takie, że wysokiej jakości wapno nawozowe magnezowe może być stosowane raz na kilka lat. Jednorazowe, prawidłowo przeprowadzone wapnowanie skutecznie poprawia żyzność gleby i zwiększa plony na kilka sezonów. Przy czym najlepiej przeprowadzić je jesienią po zbiorach, aby ziemia odpoczęła i wchłonęła część nawozu przed kolejnym wysiewem. Z kolei wapno węglanowe rozkłada się szybko i można je stosować każdego roku, najlepiej wczesną wiosną.
Wapno nawozowe w przestrzeni publicznej
Zastosowanie wapna nawozowego praktykowane jest też przy pielęgnacji zieleni miejskiej, trawników, parków publicznych czy też zboczy rzek. Ten rodzaj nawozu pożądany jest zwłaszcza na terenach podmokłych. Świetnie osusza glebę, hamuje wzrost mchu i chwastów, takich jak skrzyp polny i rdest. Przy tym jest to nawóz pochodzenia naturalnego i bezzapachowy. Nie ma więc obawy, że spływając wraz z opadami do miejskich strumyków i rzek, zanieczyści wodę czy oczka wodne w parku.
Gdzie kupić wapno nawozowe wysokiej jakości?
Wysokiej jakości wapna nawozowe magnezowe i węglanowe produkowane są przez Świętokrzyskie Kopalnie Nawozów Mineralnych w Kielcach. Pozyskiwane ze złoży dolomitów dewońskich nawozy są wyjątkowo skuteczne, bo pozbawione wszelkich nieczystości i dokładnie zmielone. Dzięki temu doskonale się wchłaniają i poprawiają żyzność gleby.
