Zbrojenie fundamentów od A do Z

Zbrojenie fundamentów to jeden z najważniejszych etapów budowy. Prawidłowo wykonane wzmocnienie betonu sprawia, że budynek jest stabilny, wytrzymały i odporny obciążenia. Jak wykonać zbrojenie fundamentów?

Zbrojenie fundamentów – od czego zacząć?

Fundamenty są kluczowym elementem każdego budynku. Większość inwestorów wybiera tradycyjne fundamenty w postaci ławy fundamentowej. Inną opcją jest płyta fundamentowa. Niezależnie od rodzaju posadowienia budynku wykonuje się zbrojenie fundamentów.

Informacje i parametry dotyczące zbrojenia fundamentów, czyli rodzaj stali oraz długość i średnica prętów zbrojeniowych znajdują się w projekcie budowlanym. Inwestor musi zadbać o właściwe przygotowanie i przeprowadzenie prac.

Pierwszym krokiem jest wytyczenie budynku i przygotowanie podłoża pod fundamenty. Następnie powstają wykopy oraz szalunek z desek (zalecana metoda). Przed wylaniem betonu wykonuje się zbrojenie fundamentów.

Z jakich elementów wykonuje się zbrojenie fundamentów?

Zbrojenie fundamentów wykonuje się z:

  • prętów zbrojeniowych – zapewniają stabilność konstrukcji betonowych
  • strzemion – zapewnią znacznie lepszą trwałość całej konstrukcji oraz ułatwiają prętom przemieszczanie się podczas betonowania fundamentu
  • siatki zbrojeniowej – zwiększa odporność konstrukcji na pęknięcia i obciążenia
  • drutu wiązałkowego – służy do łączenia strzemion z prętami zbrojeniowymi.


Pręty żebrowane o średnicy 12, 14 lub 16 mm oraz strzemiona z prętów o średnicy 6 mm łączy się za pomocą drutu wiązałkowego. Wszelkie prace wykonuje się na placu budowy. Szybszą alternatywą są gotowe zbrojenia budowlane, które w sposób zmechanizowany powstają w zbrojarniach. Na budowie montowane są prefabrykowane elementy.

Parametry stali zbrojeniowej – klasa i gatunek

Pręty zbrojeniowe wykonywane są ze specjalnego stopu stali węglowej. Różnią się parametrami w zależności od wytrzymałości i przeznaczenia.

Klasa stali określa wytrzymałość i dotyczy granicy plastyczności. W zależności procentowej zawartości pierwiastków użytych do wykonania prętów, wyróżnia się 5 klas:

  • stal klasy A-0 i A-I – pręty gładkie, stosowane do wykonania zbrojenia pomocniczego (montażowego), czyli strzemion
  • stal klasy A-II – pręty żebrowane (2 żeberka jednoskośne), stosowane do zbrojenia nośnego
  • stal klasy A-III – pręty żebrowane (2 żeberka na jodełkę), służą do zbrojenia głównego
  • stal klasy A-III N – pręty żebrowane o najwyższym poziomie wytrzymałości stali, posiadają większą liczbę żeberek podłużnych między żeberkami poprzecznymi.


Z kolei gatunek stali określa cechy technologiczne (np. skład chemiczny itp.). Oznaczany jest za pomocą kombinacji liter, które wykazują właściwości mechaniczne i fizyczne oraz cyfr, opisujących skład chemiczny. Do zastosowania w budownictwie dopuszczone są gatunki stali, które spełniają normę PN-B-03264.

Jak wykonać zbrojenie fundamentów?

Zbrojenie ław fundamentowych nie jest skomplikowane, ale musi być wykonane w prawidłowy sposób. Cała konstrukcja tworzy przestrzenny szkielet, który usytuowany jest na osi ławy fundamentowej. Każda ściana składa się z 4 prętów zbrojeniowych, które połączone są strzemionami.

Aby konstrukcja zachowała ciągłość, pręty główne łączy się na zakładkę w odległości:

  • 50 cm – przy prętach z gładkiej stali zbrojeniowej
  • 40 cm – przy prętach ze stali żebrowanej.


Połączenia przy użyciu drutu wiązałkowego wykonuje się ręcznie lub z wykorzystaniem automatycznej wiązarki do zbrojeń.

Zbrojenie naroży fundamentów

Podczas zbrojenia fundamentów szczególną uwagę należy zwrócić na naroża, czyli miejsca, gdzie pręty podłużne łączą się ze sobą przy skrzyżowaniach ław. Odpowiednie zakotwiczenie gwarantuje stabilność fundamentów i eliminuje ryzyko pękania ścian.

Zbrojenia naroży można wykonać na 2 sposoby:

  • wygięcie zakończeń prętów głównych pod kątem 90º na kształt litery „L”
  • użycie dodatkowych prętów w kształcie litery „L”.


Zastosowanie wygięcia zakończeń prętów głównych to bardzo prosta metoda wykończenia naroży. Wygięcia prętów muszą nachodzić na zbrojenie ławy do niej prostopadłej. Długość wygięcia powinna wynosić minimalnie 15 cm (lub wg danych zawartych w projekcie). Pręty zbrojeniowe o średnicy do 16 mm można wygiąć samodzielnie, jednak przy większej średnicy konieczne jest zastosowanie specjalistycznego sprzętu.

Inną opcją jest zastosowanie dodatkowego wzmocnienia w postaci prętów narożnych, które wygięte są pod kątem 90º i przypominają kształtem literę „L”. Istotne jest, by ich średnica była taka sama jak prętów głównych. W przeciwnym razie szkielet zbrojenia nie będzie wystarczająco wytrzymały.

Dodatkowe pręty narożne umieszcza się przy każdym miejscu połączeń przeciwległych prętów głównych i przymocowuje do zbrojenia za pomocą drutu wiązałkowego. Tak wykonane zbrojenie naroży ław fundamentowych zapewnia stabilność całego budynku.

Wybierz stal zbrojeniową wysokiej jakości

Wybierając materiały do wykonania zbrojenia fundamentu, warto postawić na najwyższą jakość. Ma to bowiem wpływ na bezpieczeństwo i trwałość budynku. Godnym polecenia producentem i dystrybutorem stali oraz prefabrykowanych zbrojeń budowlanych jest firma JFK Group, która wyróżnia się wieloletnim doświadczeniem w branży.

Możesz także przeczytać

Leave a Comment