Podstawowa definicja określa lutowanie, jako metodę trwałego łączenia elementów metalowych za pomocą metalowego spoiwa zwanego lutem. Temperatura topnienia lutu musi być niższa od temperatury topnienia łączonych elementów. Do czynności tej używa się specjalnych narzędzi zwanych lutownicami. Dostępne na rynku są lutownica transformatorowe, oporowe oraz lutownice gazowe. Warto dowiedzieć się, na jakiej zasadzie działają te ostatnie.
Czym są lutownice i jaka jest ich podstawowa zasada działania?
Mimo że wyróżnia się kilka rodzajów lutownic, wszystkie składają się z trzech podstawowych elementów. Każde urządzenie do lutowania zbudowane jest z uchwytu, elementu grzejnego oraz grotu, który ma bezpośredni kontakt ze spoiwem, czyli lutem. Wyjątek stanowią lutownice na gorące powietrze, w których nie ma grotu i bezpośredniego kontaktu ze stopem lutowniczym.
„Zasada działania lutownic – objaśnia specjalista z firmy Rolmasz, która sprzedaje sprzęt rolniczy i narzędzia – jest bardzo prosta. Metalowy grot zostaje rozgrzany poprzez element grzejny do temperatury topnienia stopu lutowniczego. Stopiony lut aplikuje się w miejscu łączenia. Tę metodę wykorzystuje się do połączeń elementów metalowych w pracach instalacyjnych, elektrycznych i elektrotechnicznych. Niektóre lutownice mogą być przeznaczone również do spawania i wycinania tworzyw sztucznych, topienia i obkurczanie niektórych materiałów, a nawet do wypalania wzorów w drwienie”.
Lutownice gazowe – poręcze i wydajne narzędzia do lutowania
W tego typu lutownicach wysoką temperaturę grotu uzyskuje się dzięki palnikowi gazowemu zasilanemu gazem propan-butan. Gaz umieszczony jest w małych zbiornikach najczęściej zintegrowanych z urządzeniem. Zastosowane palniki gazowe mogą osiągać temperaturę do 1300 °C, i rozgrzewać grot do temperatury w przedziale 250-550 °C. Uruchamianie lutownicy następuje poprzez zapłon piezoelektryczny.
Są to urządzenia cenione za zwoje niewątpliwe atuty. Ważną cechą lutownic gazowych jest jej mobilność. Nie wymagają zasilania energią elektryczną, są lekkie i dzięki temu poręczne. Brak kabla elektrycznego pozwala na dużą swobodę posługiwania się lutownicami gazowymi. Ich obsługa jest bardzo prosta i nie wymaga większych umiejętności. Lutownica na gaz powinna znaleźć się w każdej skrzynce z narzędziami profesjonalisty i majsterkowicza.
Lutownice gazowe bez grotu – palniki gazowe do lutowania
Niektóre lutownice gazowe nie wymagają grotu, gdyż jego funkcję przejmują gorące gazy spalinowe. Mniejsze palniki gazowe mogą być zintegrowane z pojemnikami na gaz propan-butan, te większe podłącza się do niezależnych butli gazowych specjalnymi wężami. Lutowanie prowadzi się palnikami o specjalnej konstrukcji przyśpieszającej przepływ gazu. Rękojeść palnika najczęściej uzbrojona jest w regulację płomienia. Tego typu palniki stosuje się do prac instalacyjnych w firmach serwisowych i na budowach.
Decydując się na zakup lutownicy gazowej, należy mieć świadomość, że używanie tego typu urządzeń wymaga częstego uzupełniania pojemników z gazem. Dobrym rozwiązaniem jest stosowanie nabojów gazowych, których wymiana jest bardzo prosta. Niektóre małe lutownice mają zbyt niską moc, zwłaszcza przy lutowaniu większych elementów. Wówczas należy użyć bardziej wydajnych palników gazowych.
