Najbardziej niebezpieczny dla zdrowia człowieka, przedostaje się do płuc i do krwioobiegu, zawiera sadzę – to tylko część wzbudzających niepokój informacji jakie docierają do nas na temat pyłu PM 2,5.
Czym jest pył PM2,5 i dlaczego ciągle jesteśmy przed nim ostrzegani?
To pył stworzony głównie przez cząsteczki popiołu pochodzącego m.in. z wulkanów i z procesów spalania w przemyśle i poza przemysłem, metali ciężkich, wielopierścieniowych węglowodorów (silnie rakotwórczy benzo(a)piren). W jego składzie nierzadko znajdują się także bakterie, pyłki roślin i zarodniki grzybów. Pył ten, ze względu na rozmiar cząsteczek (bardzo drobne) jest dla nas szczególnie niebezpieczny – cząstki o średnicy mniejszej od średnicy włosa są wchłaniane w drogach oddechowych, bez problemu przenikają do krwioobiegu i docierają do narządów wewnętrznych. Długotrwałe przebywanie w środowisku zanieczyszczonym pyłem zawieszonym sprawia, że zwiększa się ryzyko zachorowania na nowotwory, zawału i chorób serca, uniemożliwia codzienne funkcjonowanie powodując kaszel, trudności z oddychaniem.
Jakie są normy pyłu PM 2,5 i gdzie jego stężenie jest za wysokie?
W ciągu doby dopuszczalne stężenie pyłu wynosi 20 µg/m³ (w Polsce, na świecie norma wynosi 15 µg/m³), natomiast w ciągu roku 5 µg/m³. Zanieczyszczone nim powietrze unosi się w miejscach, gdzie występuje niska emisja spalin, gdzie jest gęsta sieć dróg, gdzie funkcjonują zakłady przemysłowe.
W jaki sposób możemy się chronić przed wdychaniem pyłu?
Nie mamy wpływu na źródła emisji zanieczyszczeń. W Polsce prowadzi się polityki prowadzącej do ochrony powietrza, dlatego jego jakość jest zła. Szczególnie na południu kraju, gdzie istnieją duże ośrodki przemysłowe i kopalnie. Bronić się przed szkodliwym wpływem unoszących się w powietrzu możemy tylko poprzez noszenie masek (maski filtracyjne klasy M6, F7 lub F9), stosowanie w pomieszczeniach oczyszczaczy powietrza z filtrami HEPA (mają bardzo wysoką, sięgającą 99% skuteczność zatrzymywania najdrobniejszych cząsteczek), unikanie aktywności fizycznej, gdy zanieczyszczenia przekraczają dopuszczalne normy (w tym celu przyda się stacja z odczytem wskaźników). Tak długo, a wszystko na to wskazuje, że szybko zmian w polityce środowiskowej nie będzie, powinniśmy wspomniane środki stosować. Zwłaszcza, jeśli mieszkamy w miastach.
Kto powinien w szczególności chronić się przed smogiem?
Smog wpływa negatywnie na zdrowie każdego z nas. Najbardziej narażone są dzieci, osoby starsze, kobiety w ciąży, osoby cierpiące na przewlekłe choroby, w tym serca i płuc, osoby uprawiające sporty.
